ศิลปะอินเดียโบราณบางครั้งเรียกว่าศิลปะแบบสาญจีหรือแบบราชวงศ์โมริยะ และแบบสมัยพระเจ้าอโศก มหาราชที่เรียกว่าตุงคะ ตั้งแต่ปลายพุทธศตวรรษที่ 3 ถึงพุทธศตวรรษที่ 6 ศาสนสถานที่เหลือร่องรอยอยู่ คือ สถูปรูปโอคว่ำ ตั้งอยู่บนฐานมีฉัตรปักเป็นยอด แต่เดิมสถาปัตยกรรมส่วนใหญ่คงเป็นไม้ เนื่องจากภาพสลักนูน ต่ำหรือถ้ำที่ขุดเข้าไปในภูเขาเลียนแบบสถาปัตยกรรมแบบไม้ เช่น ที่ถ้ำราชา เพทสา และการ์ลี สำหรับประติมากรรมที่เก่าแก่ที่สุดคงเป็นเสาของพระเจ้าอโศกมหาราชราวปลายพุทธศตวรรษที่ 3 ทำ เป็นรูปสิงห์ตามแบบศิลปะในเอเชียไมเนอร์ บัวหัวเสารูประฆังคว่ำได้รับอิทธิพลจากศิลปะอิหร่าน ส่วน ประติมากรรมลอยตัวมีรูปร่างใหญ่และหนา เช่น รูปยักษ์ที่เมือง ประขัม ส่วนใหญ่ของงานประติมากรรมสมัยนี้ เป็นภาพสลักบนรั้วและประตูล้อมรอบสถูป ศิลปะที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนาไม่สลักเป็นพระพุทธรูปหรือรูปมนุษย์ที่เกี่ยวข้องกับพุทธประวัติ แต่ใช้สัญลักษณ์ แทน เช่น ปางทรงเสด็จออกสู่มหาภิเนษกรมณ์ก็มีภาพของม้าเดี่ยวๆไม่มีคนขี่แต่มีฉากกั้น ซึ่งแสดงว่าพระ โพธิสัตว์ซึ่งจะตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าต่อไปได้ประทับอยู่หลังม้า ปาฎิหาริย์ทั้ง 4 ปาง คือ ประสูติ ตรัสรู้ ปฐม เทศนาและปรินิพพาน ก็มีสัญลักษณะแทน คือ ดอกบัวแทนปางประสูติ ต้นโพธิ์แทนปางตรัสรู้ ธรรมจักรแทนปางปฐมเทศนาและพระสถูปแทนปางปรินิพพาน
สำหรับศิลปะอินเดียในประเทศไทยนั้น ส่วนใหญ่นั้นปรากฏในทางภาคตะวันออกและภาคใต้ของไทยเฉพาะบางส่วน แต่สำหรับรูปแบบสถาปัตยกรรมอินเดียที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อประกอบพิธีกรรมทางศาสนาพราหมณ์-ฮินดู จะมีในกรุงเทพมหานคร คือวัดแขก สีลม นั่นเอง
สถาปัตยกรรม
วัดแขก สีลม กรุงเทพมหานคร
ประติมากรรม
โดยส่วนใหญ่ งานด้านประติมากรรมของอินเดียจะเป็นภาพแกะสลักนูนสูงตามรั้วและประตูบริเวณรอบๆสถูป ส่วนประติมากรรมอีกอย่างหนึ่งคือพระพุทธรูป ซึ่งพระพุทธรูปของอินเดียมีความโดดเด่นในลักษณะของพระพักตร์ ตามต้นแบบของพระพุทธเมตตา ประเทศอินเดีย
พระพุทธเมตตา เมืองพุทคยา ประเทศอินเดีย
พระอจนะ วัดศรีชุม สุโขทัย
แต่ถ้าหากกล่าวถึงรูปปั้นงานประติมากรรมที่คุ้นเคยคงหนีไม่พ้น พระพิฆเนศที่อยู่ในไทย ที่คนไทยจำนวนมากต่างนับถือและบูชาเพราะเชื่อว่าเป็นเทพเจ้าแห่งความสำเร็จ โดยเฉพาะสายทางการแสดง สายทางดนตรี หรือนาฏศิลป์ นอกจากนี้ยังมีรูปปั้นเทพเจ้าต่างๆมากมายที่อยู่ในไทยที่นำรูปแบบมาจากทางอินเดียอีกเช่นกัน
พระพิฆเนศองค์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย วัดสมานรัตนาราม จังหวัดฉะเชิงเทรา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น